هوش مالي(Financial IQ) تعريف مشخص و واحدي ندارد اما به‌طوركلي شيوه‌هاي كسب درآمد در زمان كم را مي‌توان هوش مالي است. درواقع دانش، اطلاعات و توانايي‌هاي هر فرد در ثروت آفريني، حل مسائل اقتصادي و مديريت بحران‌هاي مالي را هوش مالي، يا در اصطلاح عاميانه “شَم اقتصادي” او مي‌گويند.
رابرت كيوساكي، از برجسته‌ترين ثروتمندان خودساخته كه كتاب‌هاي او در حوزه هوش مالي، پرطرفدار هستند، هوش مالي را رفتار فرد با پول دانسته كه بر پايه سه مفهوم سرمايه، بدهي و جريان مالي استوار است. نوع كسب‌‌وكار، ميزان درآمد و سرمايه ثابت، مقدار پولي كه ماهانه از حساب خارج مي‌شود و از همه مهم‌تر مسير و جرياني كه اين دو در آن حركت مي‌كنند نشان‌دهنده هوش ماليِ فرد است.
هوش مالي
انواع هوش مالي :
هوش مالي، داراي ۵ جنبه و عامل براي موفقيت است كه هيچ‌كدام بر ديگري برتري ندارد و با تقويت همه آنها هوش ماليِ فرد بالا مي‌رود.
۱. هوش مالي، در كسب درآمد بيشتر
۲. هوش مالي، در حفظ و نگهداري از پول
۳. هوش مالي، در برنامه‌ريزي و بودجه‌بندي پول
۴. هوش مالي، در استفاده از پول
۵. هوش مالي، در پيشرفت در دانش مالي
۷ ويژگي شاخص افراد با هوش مالي بالا :
با توجه به عملكرد فرد در هركدام از انواع هوش مالي كه در بالا ذكر شد، فردي را داراي هوش ماليِ بالا مي‌گويند كه داراي خصوصيات زير باشد:
۱. داراي ايده عملياتي مشخص
۲. سرمايه‌گذاري و پس‌اندازِ حداقل ۱۰ درصد از درآمد
۳. مديريت مخارج
۴. داراي برنامه بلندمدت و كوتاه‌مدت
۵. كاهش بدهي‌ها تا حد امكان
۶. مشاوره با متخصصين و كارشناسان
۷. همواره در حال يادگيري مهارت‌ها و راهكارهاي نوين در كسب درآمد بيشتر
تقويت هوش مالي :
نكته مهمي كه وجود دارد اين است كه هوش مالي با ضريب هوش مالي متفاوت است. ضريب هوش مالي، توانايي بالقوه‌اي بوده كه با تقويت آن تبديل به بالفعل كه همان هوش مالي است، مي‌شود. بنابراين تنها ضريب بالا نشان باهوشي نيست. مثلاً در دو فرد با درآمد ماهانه يكسان، كسي در هوش ماليِ بالاتر است كه پس از كم كردن بدهي‌ها و مخارج، پول بيشتري برايش باقي بماند.
بنابراين با آموزش و به‌كارگيري روش‌هاي تقويت هوش مالي، مي‌توان به موفقيت بيشتري در مسائل اقتصادي دست پيدا كرد.
هوش مالي
۵ راهكار ساده براي تقويت و افزايش هوش مالي :
۱. تغيير طرز تفكر :
تا زماني كه افكار و تفكرات قبلي خود در مورد پول و راه‌هاي رسيدن به آن عوض نشود، هيچ‌چيز ديگري نيز تغيير نخواهد كرد. بنابراين در اولين قدم به دنبال كسب درامد بيشتر باشيد نه خريد بيشتر. هوش مالي، يعني هنر تفكر عاقلانه مالي پس با نگرشي جديد به مسائل مالي نگاه كنيد.
۲. برنامه‌ريزي و هدف‌گذاري :
اهداف بلندمدت و كوتاه‌مدتي تعيين كرده و براي رسيدن به هر كدام برنامه‌ريزي منسجم و معيني داشته باشيد. بهتر است هدف‌ها را از كوچك به بزرگ تقسيم‌بندي كرده و جزئيات هر كدام را لحاظ كنيد. موفقيت در اهداف كوتاه‌مدت و كوچك، مشوقي خوب براي پيمودن راه دراز اهداف بلندمدت خواهد بود.
مشكلات مالي رايج در دنياي امروز، عدم تناسب درآمدها و هزينه‌هاي زندگي، نداشتن خانه شخصي، بدهكاري، هزينه‌هاي ماشين، هزينه‌هاي بهداشتي و درماني و … است كه با استفاده از هوش مالي مي‌توان آنها را برطرف كرد.
اگر هوش مالي را در خود تقويت نكنيم روز به روز مشكلات وخيم‌تر مي‌شوند و شرايط روز به روز سخت‌تر.
واقعيت اين است كه پول تاثير به سزائي بر سبك زندگي و كيفيت زندگي دارد. پول آسايش مي‌آورد، آزادي زماني و آزادي انتخاب مي آورد.
ولي بدست آوردن پول به تنهائي اگر با استفاده از هوش مالي نباشد منجر به ثروتمندشدن نمي‌شود.
مطلب مرتبط را بخوانيد: چگونه به آزادي مالي برسيم؟
اين نكته را بايد در نظر داشت كه اگر بتوانيد مشكلات مالي را حل كنيد هوش مالي شما رشد مي‌كند و وقتي هوش مالي رشد كند ثروتمندتر مي‌شويد و اگر مشكلات مالي را حل نكنيد روز به روز فقيرتر مي‌شويد.
هوش مالي در مقايسه با ضريب هوش مالي
اغلب ما مي‌دانيم فردي با ضريب هوشي ۱۳۰ بايد باهوش‌تر از فردي با ضريب هوشي ۹۵ باشد.
همين نسبت را مي‌توان در ضريب هوش مالي در نظر گرفت. شما مي‌توانيد در حوزه‌ي هوش آكادميك يك نابغه باشيد، اما هوش مالي‌تان در حد يك ابله باشد.
اغلب پرسيده مي‌شود: فرق بين هوش مالي و ضريب هوش مالي چيست؟ پاسخ اين است:
هوش مالي بخشي از هوش ذهني ماست كه در حل مشكلات مالي از آن استفاده مي‌كنيم.
ضريب هوش مالي، مقياس سنجش اين هوش يا نحوه‌ي تعيين كيفيت هوش مالي ماست. به عنوان مثال، اگر درآمد من ۱۰۰ هزار دلار است و ۲۰ درصد آن را ماليات مي‌دهم، نسبت به كسي كه ۱۰۰ هزار دلار درآمد دارد و ۵۰ درصد آن را ماليات مي‌دهد، هوش مالي بيشتري دارم.
در اين مثال، كسي كه درآمد خالصش پس از كسر ماليات ۸۰ هزار دلار است، نسبت به كسي كه درآمد خالص او پس از كسر ماليات ۵۰ هزار دلار است ضريب هوش مالي بيشتري دارد.
هر دوي آنها داراي هوش مالي هستند؛ اما كسي كه پول بيشتري را براي خودش نگه مي‌دارد، ضريب هوش مالي بيشتري دارد.
اهميت هوش مالي از ديدگاه رابرت كيوساكي
رابرت كيوساكي، در كتاب جديدش با عنوانِ «شانس دوم: پول شما، زندگي شما، دنياي ما» يكبار ديگر به اهميت هوش مالي اشاره مي‌كند و مي‌نويسد:
زماني كه مي‌خواهيد ثروتمند شويد، نياز داريد بدانيد چه رفتاري با پول نشان دهيد.
پول مانند سگ دست آموزتان است، اگر بتوانيد رفتار صحيحي با او نشان دهيد، هر زماني كه برايش تكه چوبي پرت كنيد خيلي سريع مي‌رود و آنرا براي‌تان مي آورد… پول هم دقيقا همينطور كار مي‌كند.
منبع:https://arshiyan.com/blog/
۳. وقت طلاست :
براي تك‌تك لحظات زندگيان ارزش قائل بوده و از آنها استفاده بهينه كنيد. هوش مالي بالا نياز به ممارست و تمرين و صرف زمان زيادي است تا به نتيجه دلخواه برسد و تنبلي و سستي شما را از اهدافتان دور مي‌كند.
۴. كنترل هزينه‌ها و مخارج :
از همين امروز شروع كرده و هزينه‌هاي اضافي را تا حد امكان پايين بياوريد. ليست خريد تهيه كنيد و طبق آن وسايل ضروري را تهيه كنيد. بدهي‌هاي كوچك را پرداخته كرده و تا جايي كه ممكن است از وام و قرض جديدي استفاده نكنيد. پس‌انداز را فراموش كنيد هرچند مقدار آن بسيار كم باشد.
۵. افزايش مطالعه و يادگيري :
استفاده از تجربيات و آموزش‌هاي افراد موفق نقش چشمگيري در تقويت هوش مالي دارد. متأسفانه سيستم آموزشي مدارس و حتي دانشگاهي ايران بيشتر حقوق‌بگيري و كارمندي را آموزش مي‌دهند تا كارآفريني و كسب درآمد. اما پس از گسترش فضاهاي مجازي، دوره‌هاي تقويت هوش مالي رشد خوبي پيدا كرده است كه شيوه‌ها و روش‌هاي تقويت هوش مالي را به شكل اصولي و عملي ياد مي‌دهد. همچنين مطالعه كتاب مديران موفق و ميلياردهاي دنيا و آشنايي با راه‌هاي كسب درآمد آنها، نيز كمك خوبي در تقويت هوش مالي به شما مي‌كند.
