با افزايش بيكاري و كاهش ميانگين درآمد مردم، تقاضا براي سفرها با تاكسي به شدت كاهش يافت و اين در حالي بود كه عرضه همچنان بالا بود. عدم تطابق ميان عرضه و تقاضا موجب نزاع ميان رانندگان (تاكسي و غيرتاكسي) بر سر كرايه شد و با بالاگرفتن جنگي ميان شركت‌هاي تاكسيراني موجود، شركتهايي ظهور كردند كه نرخ‌ها را خارج از قوانين شكسته و به مسافركشي پرداختند، مسافربراني كه به «تاكسي‌هاي راهزن» معروف شدند. در سال ۱۹۳۴، اكثر رانندگان تاكسي نيويورك كه رقابت اين شركت‌ها را ناعادلانه و غيرقانوني مي‌دانستند دست به اعتصابي سراسري زدند. اعتصابي كه منجر به آشوبي در صنعت تاكسيراني شد.
جنجال سياستگذاري در خصوص مسافركش‌ها منجر به مشموليت تاكسي‌ها به قانون تجارت درون ايالتي در سال ۱۹۳۵ شد و به ايالت‌ها اجازه داد تا بر قيمت‌گذاري نظارت كنند. تقريبا در تمام شهرهاي ايالات متحده بر كرايه و صدور مجوز نظارت ميكردند و در كنار اين موارد كيفيت خدمات نيز از سوي دستگاه ناظر مورد بررسي قرار مي‌گرفت.
پس از اين كش و قوس‌ها، قانونگذاران به اين نتيجه رسيدند كه بازار تاكسي نيازمند مقرراتي است كه هم بر كيفيت، هم بر كميت و هم بر قيمت تاكسي‌ها نظارت كند. پس از آن QQE به‌عنوان يك مدل قانونگذاري استاندارد براي تاكسيراني‌ها در نظر گرفته شد. پس از آمريكا كشورهاي ديگر نظير بريتانيا، نيوزيلند، سوئد، ايرلند و تركيه نيز از چنين مدلي براي قانونگذاري صنعت تاكسي-هم تاكسي‌هاي خطي و هم آژانس‌ها- استفاده كردند.
پيك موتوري motorcycle courier به افرادي گفته ميشود كه با استفاده از انواع موتور سيكلت به جابجايي مرسولات ميپردازند و در اروپاي مركزي , آسيا , آمريكاي شمالي و جنوبي (به خصوص برزيل) افرادي به اين كار مشغول هستند.
در پايان جنگ جهاني اول در سال ۱۹۱۸ بسياري از سربازان ارتش بريتانيا كه در جنگ با موتور سيكلت به جابجايي مهمات و سربازها مشغول بودند با مشكل پيدا كردن شغل مواجه شدند از اين رو تعدادي از آنها با خريد موتور سيكلت در مركز لندن به جابجايي مرسولات پرداختند.
زياد شدن ترافيك شهري در انگلستان پس از جنگ جهاني دوم سبب شد از موتور سيكلت به عنوان وسيله اي براي جابجايي بسته ها و نامه هاي بين آژانس هاي تبليغاتي و روزنامه ها استفاده شود و اين گونه بود كه اولين پيك هاي موتوري در كشور باران ايجاد شد.
در لندن استفاده از پيك موتوري خصوصا بعد از اعتصاب سراسري كارمندان پست سلطنتي در سال ۱۹۷۱ پر طرفدار شد.اين پيك ها از طريق يك پايگاه مركزي با بيسيم كنترل ميشدند و پيشگامان اين صنعت در انگستان شركتهايي مانند : Yellow Express , GLH , Mercury Despatch ,City of London courier company بودند .
در سال ۱۹۸۰ استفاده از تجهيزات ارتباطي بيسيم موتورولا براي شركت معتبر پيك موتوري رايج شد. بعد از آن در دهه ۱۹۹۰ با فراگير شدن استفاده مردم عادي از ايميل و اينترنت لطمه بزرگي به صنعت پيك موتوري وارد شد و آنها را دچار ركود كرد.
روش كار پيك هاي اوليه
سيستم كاري پيك هاي موتوري در گذشته به دوگونه بود. بعضي از پيك ها به صورت سيار در سطح شهر تردد ميكردند و از طريق بيسيم با مركز در ارتباط بودند و درآمد آنها با توجه به ميزان آشنايي آنها با نقاط مختلف شهر , فاصله طي شده و نوع مرسوله مشخص ميشد .
نوع ديگري از پيك ها وجود داشتند كه در نقاط خاصي از شهر مستقر مي شدند.اين پيك هاي سيار بر اساس تماس مركز براي دريافت سفارش حركت ميكردند . تفاوت اين دو نوع سرويس در اين بود كه موتور سواران در سطح شهر تردد نميكردند و نسبت به گروه اول اصطحلاك و هزينه ها كمتري متقبل مي شدند.
محبوب ترين نوع موتور سيكلتي كه براي پيك ها استفاده ميشد از كلاس ۶۰۰CC بود. اين موتورها هم براي استفاده شهري مقرون به صرفه بودند و هم براي مسافت هاي طولاني و بين شهري كاربرد داشتند.
استفاده از پيك موتوري در كشورهايي نظير سنگاپور بسيار رايج است زيرا در اين كشورها ماليات و هزينه هاي داشتن خودروي شخصي بسيار زياد است. از طرف ديگر فاصله بين اماكن بسيار كم است و به همين دليل شركت هاي زيادي به ارائه خدمات پيك موتوري مشغول هستند.
حضور تاكسي‌هاي اينترنتي
با روي كار آمدن تاكسي‌هاي اينترنتي مانند اوبر، اوضاع به كلي تغيير كرد. هزينه پايين و سهل‌الوصول بودن اين تاكسي‌ها باعث شد تا محبوبيت آنها زياد شود. اما افزايش تقاضا براي تاكسي‌هاي آنلاين، با سقوط شديد بازار تاكسي‌هاي سنتي همراه بود. سرعت اشاعه اپ‌هاي تاكسي آنلاين سبب شد قانونگذاران در خصوص چگونگي واكنش به اين شركت‌ها دچار سردرگمي شوند.
در اغلب كشورها، واكنش معمول اوليه رگولاتورها ممنوعيت خدمات اين شركت‌ها بود. پيشنهاد ديگري كه از سوي مجمع حمل و نقل بين‌المللي (ITF) مطرح شد، اين بود كه قانونگذار اطلاعات رانندگان و داده‌هاي شركت‌هاي تاكسي اينترنتي را در اختيار داشته باشد و در موارد تخلف وارد عمل شود و مجوز رانندگي فرد يا مجوز فعاليت شركت را باطل كند.
بسياري از كشورها توانستند به سرعت با وضع قوانين و سياست‌هاي نظارتي، تعادل را در بازار به نحو مناسبي حاكم كنند اما در بسياري از كشورها نبود قوانين و مقررات مشخص در اين حوزه، باعث شد تا بسياري از شركت‌هاي خدمات مسافربري اينترنتي از اين خلاء قانوني سوء استفاده كرده و دست به سودجويي بزنند.
به عنوان مثال با توسعه اپليكيشن تاكسي اينترنتي Go- Jek در اندونزي، تقاضا براي استفاده از اين سيستم حمل‌ونقل نسبتا ارزان به شدت افزايش يافت و هم رانندگان و هم مسافران استقبال خوبي از آن كردند اما همين موضوع باعث شد تا بازار تاكسي‌هاي خطي اندونزي به شدت كساد شود.
قوانين نظارتي بر تاكسي‌هاي آنلاين
در مالزي براي اين‌كه يك فرد بتواند به‌عنوان يك راننده اينترنتي مشغول فعاليت شود علاوه بر معاينات پزشكي و نداشتن سوءسابقه، نياز به اخذ گواهينامه خودروهاي عمومي ( كه كدي متفاوت با گواهينامه معمولي دارد) و بيمه مسافر دارد. همچنين راننده موظف است برچسبي بزرگ و مشهود بر خودروي خود بچسباند كه نشان دهد اين خودرو به‌عنوان تاكسي اينترنتي مشغول به كار است، مجوز كاربري اينترنتي از سازمان حمل و نقل عمومي مالزي (APAD) و هزينه‌اي ۸۰۰ رينگيتي، از ديگر الزامات ورود به بازار كار تاكسي‌هاي اينترنتي است.
محيط زيست يكي از محورهاي كليدي دوره پست مدرن مي باشد. در واقع هر طرح و ايده حمل و نقلي كه دغدغه هاي محيطزيستي را برطرف كند و در عين حال پويايي لازم را داشته باشد طرح برنده خواهد بود. صنعت حمل و نقل ارتباط مستقيمي با محيطزيست دارد و مي توان آن را در كنار صنايع سنگين و كارخانجات از عوامل اصلي آلودگي هوا و محيط نام برد. حمل و نقل شهرهاي بزرگ در دوره پست مدرنيسم بايد دو مشخصه هوشمندي و پاك بودن را دنبال كنند.
4- توكيو با 35 ميليون جمعيت در چند سال اخير تميزترين و امن ترين شهر جهان بوده است. نمونه واقعي حمل و نقل پست مدرن در ژاپن و به ويژه در پايتخت آن توكيو قابل مشاهده است. قطارهاي بين شهري مغناطيسي با سرعت بيش از 500 كيلومتر بر ساعت و بدون آلايندگي و متروي سيال و شگفت انگيز توكيو كه روزانه 7 ميليون مسافر را جابجا مي كند الگوي واقعي يك حمل و نقل پست مدرن مي باشد كه معيارهاي تميزي, سرعت, هوشمندي, دقت و پويايي را با هم دارد.
5- كشورهاي اروپايي به ويژه هلند گرايش اعجاب آوري به دوچرخه پيدا كرده اند و در برخي شهرهاي اروپايي تردد خودرو مطلقا ممنوع است مگر در شرايط ويژه. اين روند به نحوي است كه در هلند با 17 ميليون جمعيت بيش از 20 ميليون دستگاه دوچرخه وجود دارد. اين سوال پيش مي آيد آيا دوچرخه با پست مدرنيته ارتباطي دارد؟ پاسخ آري است چرا كه دوچرخه از منظر محيطزيستي مظهر پست مدرن در حمل ونقل شهري مي باشد.
6- هايپرلوپ كه توسط آيلان ماسك جوان مديرعامل تسلاموتورز پيشنهاد شده است مظهري ديگر از حمل و نقل پست مدرن مي باشد. اين شيوه جابجايي كه شاخصه اصلي آن سرعت است احتمالا تا سال 2020 به بهره برداري خواهد رسيد. سرعت هايپرلوپ به 1200 كيلومتر بر ساعت خواهد رسيد و فاصله بين لس آنجلس تا سانفرانسيسكو را به 35 دقيقه كاهش خواهد داد.
7- نگارنده بر اين معتقدم كه هر شيوه حمل و نقلي دو ويژگي پاكي و سرعت را با هم داشته باشد يك حمل و نقل پست مدرن محسوب مي شود. خودروهاي اسمارت و هيبريدي, دوچرخه هاي خودران, مترو, هايپرلوپ, هواپيماهاي جمبوجت فوق سريع(كنكورد), كشتي هاي با سوخت اتمي و موارد ديگر از مظاهر اين اصل مي باشند.
تايلند در مواجهه با شكايت شديد رانندگان تاكسي، قانوني را وضع كرد كه استفاده از خودروهاي شخصي را براي حمل مسافر به كلي ممنوع كرد. اما فيليپين كه فعاليت تاكسي‌هاي اينترنتي را قانوني اعلام كرد، با چالش ديگري مواجه شد. شركت خدمات حمل و نقل فيليپين نقش نظارتي را برعهده گرفت و به نيت برطرف ساختن مشكلات حمل و نقل به صدور مجوز براي تاكسي‌هاي اينترنتي پرداخت اما ديري نپاييد كه مانيل با بحران ترافيكي عجيبي مواجه شد. رانندگان خودروهاي شخصي براي درآمدزايي بيشتر، در محدوده‌هاي پرترافيك مركزي پايتخت فيليپين مشغول كار شدند و همين موضوع باعث ايجاد ترافيك عجيبي در مانيل شده بود.
اداره حمل‌ونقل زميني سنگاپور (LTA) نهاد قانونگذار در حوزه حمل ونقل اين كشور، از ۲۱ فوريه سال ۲۰۱۹ طي بيانيه‌اي اعلام كرد كه شركت‌هاي ارائه‌دهنده خدمات حمل‌ونقل اينترنتي همانند شركت‌هاي تاكسيراني بايد براي مسافربري خود مجوز لازم را اخذ كنند. بر اساس اين قانون، ديگر رانندگان يك برند تاكسي اينترنتي قادر به فعاليت در برند ديگر نخواهند بود و رانندگان بايد يك دوره آموزشي ۲۵ ساعته براي اخذ گواهي رانندگي تاكسي بگذرانند.
البته اين چالش‌ها تنها مختص جنوب شرق آسيا نمي‌شود و توسعه تاكسي‌هاي اينترنتي در كشورهاي اروپايي نيز با مشكلاتي مشابه همراه شده است؛ به‌عنوان مثال اوبر به محض ورود به بازار لندن مشكلات زيادي را هم از نظر حمل‌ونقل و هم از نظر اجتماعي ايجاد كرد.
